Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νέα Υόρκη

Επεξεργασία συνδέσμων
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 40°42′46″N 74°0′22″W / 40.71278°N 74.00611°W / 40.71278; -74.00611

Νέα Υόρκη
New York City

Σημαία
Σφραγίδα

Έμβλημα
Παρωνύμιο: Big Apple[1] και The City That Never Sleeps
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Νέα Υόρκη
40°42′46″N 74°0′22″W
Χώρα ΗΠΑ
Πολιτεία Νέα Υόρκη
Διοικητική υπαγωγήΝέα Υόρκη[2]
Γεωγραφική υπαγωγήΜητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης
Ίδρυση1624[3] και 1626[2]
Διοίκηση
 • Δήμαρχος της πόλης της Νέας ΥόρκηςΈρικ Άνταμς (Δ) (από τον Ιανουάριο του 2022)
Έκταση1.213,369839 km²[4]
Υψόμετρο25 μέτρα[5]
Πληθυσμός
  • Πόλη:
    8.804.190 (1η)
  • Μητροπολιτική περιοχή: 20.140.470 (1η)
Ταχ. κωδ.10000–10499, 11004–11005, 11100–11499 και 11600–11699
Τηλ. κωδ.212, 347, 646, 718, 917 και 929
Ζώνη ώραςανατολική ζώνη ώρας
UTC−5 (επίσημη ώρα)
UTC-4 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Η Νέα Υόρκη (αγγλικά: New York City, New York), γνωστή επίσης ως Πόλη της Νέας Υόρκης, για να διακριθεί από την ομώνυμη πολιτεία εντός της οποίας βρίσκεται, με πληθυσμό πάνω από 8.104.190 κατοίκους (σύμφωνα με την απογραφή του 2020), αποτελεί τη μεγαλύτερη σε πληθυσμό και την πιο πυκνοκατοικημένη πόλη των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής[6][7][8] και έναν από τους πιο πυκνοκατοικημένους αστικούς οικισμούς στον κόσμο.[9]

Η μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης, έχει πληθυσμό, 20.140.470 κατοίκους (σύμφωνα με την απογραφή του 2020[10]). Η συνδυασμένη στατιστική περιοχή της Νέας Υόρκης, έχει πληθυσμό 23.58 εκατομμύρια κατοίκους.[11]

Αποτελεί μία ισχυρή πόλη που ασκεί πολύ σημαντική επίδραση στο εμπόριο, την οικονομία, τα μέσα ενημέρωσης, την τέχνη, τη μόδα, την έρευνα, την τεχνολογία, την εκπαίδευση και την ψυχαγωγία,[12][13] η Νέα Υόρκη αποτελεί ένα σημαντικό κέντρο για τη διεθνή διπλωματία [14] και έχει περιγραφεί ως η πολιτιστική, η τεχνολογική και οικονομική πρωτεύουσα του κόσμου.[15][16][17][18][19] Το σύγχρονο όνομά της το έλαβε προς τιμήν του τότε δούκα Ιακώβου της ιστορικής πόλης της Αγγλίας, της Υόρκης. Αρχικά ονομάστηκε Νέο Άμστερνταμ κατά τη διάρκεια της Ολλανδικής παρουσίας στην περιοχή της Νέας Υόρκης.

Βρίσκεται σε έναν από τους μεγαλύτερους φυσικούς λιμένες του κόσμου.[20] Αποτελείται από πέντε δήμους, καθένας από τους οποίους είναι μια κομητεία της Νέας Υόρκης [21] Οι πέντε δήμοι, Μπρούκλιν, Κουίνς, Μανχάταν, Μπρονξ και Στάτεν Άιλαντ, ενοποιήθηκαν σε μία ενιαία πόλη το 1898.[22] Σύμφωνα με την απογραφή του 2020 στις Ηνωμένες Πολιτείες, η πόλη της Νέας Υόρκης, έχει πληθυσμό 8.804.190 κατοίκων, κατανεμημένοι σε μια έκταση μόλις 305 τετραγωνικών μιλίων / 780 τετραγωνικών χιλιομέτρων.[23][24] Στη Νέα Υόρκη ομιλούνται πάνω από 800 γλώσσες,[25][26] κάνοντάς την ως αποτέλεσμα την πιο γλωσσικά ποικιλόμορφη πόλη του κόσμου.[27].

Πανοραμική άποψη του Μανχάταν

Πολλές συνοικίες και μνημεία στην πόλη της Νέας Υόρκης έχουν γίνει γνωστά σε περίπου 62 εκατομμύρια επισκέπτες που δέχεται ετησίως.[28] Αρκετές πηγές την έχουν κατατάξει ως την πιο φωτογραφημένη πόλη στον κόσμο.[29][30][31] Η Πλατεία Τάιμς, που έχει ονομαστεί ως το "Σταυροδρόμι του Κόσμου" [32], είναι κομβικό σημείο στην καρδιά του Μανχάταν που οδηγεί στον δρόμο του Μπρόντγουεϊ [33], ενώ θεωρείται μια από τις πιο πολυσύχναστες διασταυρώσεις πεζών στον κόσμο [34][35], καθώς και ένα σημαντικό κέντρο για τη βιομηχανία της ψυχαγωγίας.[36] Ονόματα από γέφυρες, ουρανοξύστες,[37] και πάρκα της πόλης είναι γνωστά σε όλο τον κόσμο.

Η οικονομική συνοικία, στη Γουόλ Στριτ στο Κάτω Μανχάταν, έχει χαρακτηριστεί ως το σημαντικότερο χρηματοοικονομικό κέντρο του κόσμου.[38][39][40][41] Όσον αφορά την εκπαίδευση περιλαμβάνει πάνω από 120 κολέγια και πανεπιστήμια συμπεριλαμβανομένων του Πανεπιστημίου Κολούμπια (ανήκει στην Ivy League), του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, του Πανεπιστημου Ροκεφέλερ, του Πανεπιστημίου Φόρνταμ, της Σχολής Τζούλιαρντ [42] τα οποία έχουν καταταχθεί μέσα στα 35 κορυφαία πανεπιστήμια του κόσμου.[43]

Γεωγραφική θέση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Νέα Υόρκη βρίσκεται στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ, στα βορειοανατολικά της χώρας. Κατά προσέγγιση βρίσκεται μεσοστρατίς ανάμεσα στην πρωτεύουσα Ουάσινγκτον Π.Κ. και την Βοστώνη. Το κέντρο της πόλης είναι χτισμένο επί της νήσου Μανχάταν στις εκβολές του ποταμού Χάντσον και του ποταμού Ήστ στον Ατλαντικό ωκεανό, με υψόμετρο περίπου 6 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Σήμερα η πόλη έχει επεκταθεί και στις γύρω όχθες του ποταμού Χάντσον και Ήστ αλλά και ενδότερα αυτών.

Η πόλη βρίσκεται σε έναν καλά προστατευμένο κόλπο, το Λιμάνι της Νέας Υόρκης, όπου αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα φυσικά λιμάνια στον κόσμο.[44]

Διαμερίσματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Νέα Υόρκη αποτελείται από 5 μεγάλα διαμερίσματα (που ονομάζονται boroughs στα Αγγλικά). Το καθένα από αυτά αποτελεί μια ξεχωριστή κομητεία.

Γενικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα 5 διαμερίσματα της Νέας Υόρκης
Δικαιοδοσία Πληθυσμός Έκταση Πυκνότητα
Διαμέρισμα Κομητεία Απογραφή

2020

τ.χλμ άτομα ανά τ.χλμ.
Μανχάταν
Νέα Υόρκη
 1.694.251 59 28.872
Μπρονξ
Μπρονξ
 1.472.654 109 13.482
Μπρούκλιν
Κινγκς
 2.736.074 183 15.227
Κουίνς
Κουίνς
 2.405.464 283 8.542
Στάτεν Άιλαντ
Ρίτσμοντ
 495.747 151 3.327
Πόλη της Νέας Υόρκης
 8.804.190 786 11.234
Πολιτεία της Νέας Υόρκης
 20.215.751 122.284 166
Τα πέντε διαμερίσματα: Μανχάταν, Μπρούκλιν, Κουίνς, Μπρονξ, Στάτεν Άιλαντ

Κουίνς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Κουίνς (Queens) είναι το μεγαλύτερο σε έκταση διαμέρισμα της Νέας Υόρκης, με πληθυσμό 2.405.000 κατοίκων περίπου και έκταση 282 τ.χλμ. Ιδρύθηκε το 1683. Εκεί βρίσκονται και τα 2 μεγάλα αεροδρόμια της Νέας Υόρκης, το Λα Γκουάρντια και το Τζον Κένεντι.

Μανχάταν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η άποψη του Μανχάταν από το κτήριο Ροκφέλερ.

Στην περιοχή του Μανχάταν κατοικούσαν οι Λενάπε, από τη γλώσσα των οποίων πήρε την ονομασία της.[45] Το Μανχάταν μπορεί να χωριστεί σε τρεις περιοχές, το κάτω, κεντρικό και άνω Μανχάταν. Ως σύνορά του έχει δυτικά τον ποταμό Χάντσον (Hudson River), ανατολικά τον ποταμό Ηστ (East River), νότια τον κόλπο της Νέας Υόρκης και βόρεια τον ποταμό Χάρλεμ (Harlem River),όπου χωρίζεται με την περιοχή του Bronx και την ηπειρωτική χώρα.[46]

Το Μανχάταν (Manhattan) έχει περίπου 1.700.000 κατοίκους και έκταση 59 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Eίναι η πιο πυκνοκατοικημένη κομητεία των Η.Π.Α. με πυκνότητα πληθυσμού 74.781 κάτοικοι ανά τετραγωνικό μίλι. Ουσιαστικά το διαμέρισμα αποτελείται από 4 νησιά συνολικά: το ίδιο το Μανχάταν, που είναι μακράν το μεγαλύτερο από τα 4 νησιά, το μακρόστενο νησί Ρούσεβελτ, το νησί Ουόρντς και το νησί Γκόβερνορς.

Μπρονξ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μερική άποψη του Μπρόνξ

Το Μπρονξ (Bronx) έχει 1.475.000 κατοίκους και έκταση 108 τ.χλμ. Είναι το μοναδικό διαμέρισμα της Νέας Υόρκης που βρίσκεται στην ηπειρωτική χώρα και όχι πάνω σε νησί. Ονομάστηκε έτσι από έναν Σουηδό μετανάστη, ο οποίος ήταν ο πρώτος άποικος σε αυτή την περιοχή.

Μπρούκλιν

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μπρούκλιν (Brooklyn) έχει 2.740.000 κατοίκους και είναι το πολυπληθέστερο διαμέρισμα της Νέας Υόρκης. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό κομμάτι της πόλης και έχει έκταση 182 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

Πανοραμική άποψη του Μπρούκλιν

Στάτεν Άιλαντ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Στάτεν Άιλαντ (Staten Island) έχει μόνο 500.000 κατοίκους και έκταση 151 τ.χλμ. Είναι νησί και βρίσκεται νότια του Μανχάταν. Ενώνεται ανατολικά με το Μπρούκλιν, μέσω της γέφυρας Βερρατζάνο Νάροους, και στα δυτικά με την πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ, μέσω των γεφυρών Άουτερμπριτζ Κρόσινγκ, Γκαθλς και Μπαγιόν.

Κλίμα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πόλη της Νέας Υόρκης έχει εύκρατο κλίμα. Επηρεάζεται κυρίως από τις ηπειρωτικές αέριες μάζες δυτικά της περιοχής. Τα καλοκαίρια είναι γενικά αρκετά ζεστά, ενώ οι χειμώνες πολύ κρύοι, με συχνές χιονοθύελλες. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο καταγράφονται σχεδόν καθημερινά θερμοκρασίες πάνω από 30 βαθμούς, ενώ τον Ιανουάριο η θερμοκρασία πέφτει μερικές φορές και κάτω των -7 βαθμών Κελσίου.

Η μέση βροχόπτωση είναι 1.000 mm και η μέση θερμοκρασία 12 βαθμοί Κελσίου.

Κλιματικά δεδομένα Νέα Υόρκη (Κάστρο Μπελβεντέρε, Σέντραλ Παρκ), 1981–2010,[α] ακραίες τιμές 1869–αρχές 21ου αιώνα[47]
Μήνας Ιαν Φεβ Μάρ Απρ Μάι Ιούν Ιούλ Αύγ Σεπ Οκτ Νοε Δεκ Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F) 22
(72) 		24
(75) 		30
(86) 		36
(96) 		37
(99) 		38
(101) 		41
(106) 		40
(104) 		39
(102) 		34
(94) 		29
(84) 		24
(75) 		41
(106)
Μέση Μέγιστη °C (°F) 3,5
(38.3) 		5,3
(41.6) 		9,8
(49.7) 		16,2
(61.2) 		21,6
(70.8) 		26,3
(79.3) 		28,9
(84.1) 		28,1
(82.6) 		24,0
(75.2) 		17,7
(63.8) 		12,1
(53.8) 		6,1
(43.0) 		16,7
(62,0)
Μέση Ελάχιστη °C (°F) −2,8
(26.9) 		−1,7
(28.9) 		1,8
(35.2) 		7,1
(44.8) 		12,2
(54.0) 		17,6
(63.6) 		20,4
(68.8) 		19,9
(67.8) 		16,0
(60.8) 		10,0
(50.0) 		5,3
(41.6) 		0,0
(32.0) 		8,8
(47,9)
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F) −21
(−6) 		−26
(−15) 		−16
(3) 		−11
(12) 		0
(32) 		7
(44) 		11
(52) 		10
(50) 		4
(39) 		−2
(28) 		−14
(7) 		−25
(−13) 		−26
(−15)
Υετός mm (ίντσες) 92,7 78,5 110,7 114,3 106,4 112 116,8 112,8 108,7 111,8 102,1 101,6
(4) 		1,268,5
Χιονόπτωση cm (ίντσες) 17,8
(7) 		23,4 9,9 1,5 0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		0
(0) 		0,8 12,2 65,5
% υγρασίας 61.5 60.2 58.5 55.3 62.7 65.2 64.2 66.0 67.8 65.6 64.6 64.1 63,0
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων (≥ 0.01 in) 10.4 9.2 10.9 11.5 11.1 11.2 10.4 9.5 8.7 8.9 9.6 10.6 122,0
Μέσες ημέρες χιονόπτωσης (≥ 0.1 in) 4.0 2.8 1.8 0.3 0 0 0 0 0 0 0.2 2.3 11,4
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας 162.7 163.1 212.5 225.6 256.6 257.3 268.2 268.2 219.3 211.2 151.0 139.0 2.534,7
Ποσοστό πιθανής ηλιοφάνειας 54 55 57 57 57 57 59 63 59 61 51 48 57
Πηγή: NOAA (relative humidity and sun 1961–1990)[48][49][50]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ιστορικός πληθυσμός
Έτος Πληθ.   ±%  
1698 4.937 —    
1712 5.840 +18.3%
1723 7.248 +24.1%
1737 10.664 +47.1%
1746 11.717 +9.9%
1756 13.046 +11.3%
1771 21.863 +67.6%
1790 49.401 +126.0%
1800 79.216 +60.4%
1810 119.734 +51.1%
1820 152.056 +27.0%
1830 242.278 +59.3%
1840 391.114 +61.4%
1850 696.115 +78.0%
1860 1.174.779 +68.8%
1870 1.478.103 +25.8%
1880 1.911.698 +29.3%
1890 2.507.414 +31.2%
1900 3.437.202 +37.1%
1910 4.766.883 +38.7%
1920 5.620.048 +17.9%
1930 6.930.446 +23.3%
1940 7.454.995 +7.6%
1950 7.891.957 +5.9%
1960 7.781.984 −1.4%
1970 7.894.862 +1.5%
1980 7.071.639 −10.4%
1990 7.322.564 +3.5%
2000 8.008.288 +9.4%
2010 8.175.133 +2.1%
2020 8.804.190 +7.7%

17ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες αποστολές στη σημερινή περιοχή της Νέας Υόρκης έγιναν το 1524 και το 1609. Από το 1610 ξεκίνησαν Ολλανδοί έμποροι ένα επικερδές εμπόριο γούνας με τους εκεί κατοικούντες Ινδιάνους. Στις 27. 3. 1614 ιδρύθηκε η εταιρεία των Νέων Κάτω Χωρών.

Οι πρώτοι άποικοι άρχισαν να φθάνουν στη Νέα Υόρκη το 1624 και ήταν Ολλανδοί. Το 1626 αγοράστηκε το νησί Μανχάταν από τους Ινδιάνους για 24 δολάρια και έτσι εγκαταστάθηκαν περισσότεροι Ολλανδοί. Η νέα αυτή αποικία πήρε το όνομα Νέο Αμστερνταμ. [51] Με το πέρασμα των χρόνων χτίστηκε το πρώτο νοσοκομείο, το πρώτο σχολείο και η πρώτη φυλακή. Το 1652 χτίστηκε, εκεί που σήμερα βρίσκεται η περίφημη Γουόλ Στριτ, ένα προστατευτικό τείχος. Το 1664 η εξουσία πέρασε από τους Ολλανδούς στους Άγγλους, οι οποίοι επιτέθηκαν στην πόλη και την κατέλαβαν αναίμακτα. Τότε μετονομάστηκε σε Νέα Υόρκη προς τιμήν του δούκα της Υόρκης, αδελφού του τότε Βασιλέα της Αγγλίας, ο οποίος και διοικούσε τον Αγγλικό Στόλο. Το 1673 η αποικία πέρασε και πάλι στα χέρια των Ολλανδών, για λίγο όμως, καθώς από το 1674 η Νέα Υόρκη βρέθηκε οριστικά στα χέρια των Άγγλων. [52][51][53]

18ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον 18ο αιώνα η Νέα Υόρκη συμμετείχε έντονα στον Αγώνα της Ανεξαρτησίας των Αμερικανών όπου οι Αμερικάνοι αντιστάθηκαν στους Άγγλους και στους φόρους τους. Το 1776 έγινε το κυρίως καταφύγιο του Τζόρτζ Ουάσινγκτον. Το 1783 οι τελευταίοι Άγγλοι εγκατέλειψαν τη Νέα Υόρκη, καθώς αναγνωρίστηκε η Ανεξαρτησία της Αμερικής. Από το 1788 έως το 1790 η Νέα Υόρκη ήταν η πρωτεύουσα των (τότε) Η.Π.Α. Το 1792 ιδρύθηκε το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. [51][52][53]

19ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις αρχές του 19ου αιώνα η πόλη άρχισε να μεγαλώνει όσο ποτέ πριν. Το 1811 κατασκευάστηκαν σε ολόκληρο το Μανχάταν δρόμοι. Το 1825 εγκαινιάστηκε το κανάλι της λίμνης Ήρι, και έτσι οι Μεγάλες Λίμνες συνδέονταν με τη Νέα Υόρκη και τον Ατλαντικό Ωκεανό. Η Νέα Υόρκη έγινε το επίκεντρο του αμερικανικού κράτους. Στα μέσα του 19ου αιώνα ξεκίνησαν τα σχέδια για ένα μεγάλο κεντρικό πάρκο, το Σέντραλ Παρκ. [51] Το 1866 αυτό το τεράστιο πάρκο ήταν έτοιμο. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αυξήθηκε πάρα πολύ η μετανάστευση στη Νέα Υόρκη. Κυρίως μετανάστευαν Ιρλανδοί, Ιταλοί και Γερμανοί με την ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Η εγκληματικότητα όμως ήταν μεγάλη και οι συνθήκες ζωής για τους νεοφερμένους αποίκους πολύ άσχημες.

20ός αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ήδη στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα, η Νέα Υόρκη έγινε το κέντρο του διεθνούς εμπορίου και της βιομηχανίας. Ωστόσο, η παγκόσμια οικονομική κρίση του 1929, επηρέασε πολύ βαθιά την πόλη (κραχ). Το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 25%. Η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται το 1933. Τότε άρχισαν να χτίζονται οι πρώτοι ουρανοξύστες. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο παρατηρήθηκε νέα οικονομική ύφεση. Η μεσαία αστική τάξη μετακινήθηκε στα προάστια και η βιομηχανία παρήκμασε. Στη δεκαετία του 1960 έγιναν έντονες και οι εκδηλώσεις ρατσισμού, κυρίως προς τους Αφροαμερικανούς. Μέχρι το τέλος της δεκαετίας η πόλη έχασε τον τίτλο της ως το επίκεντρο της ναυτιλίας των Η.Π.Α. καθώς η εμπορευματοκιβωτιοποίηση άρχισε να αλλάζει τα δεδομένα και τις απαιτήσεις των λιμανιών.[54] Μετά το 1980 άρχισε μία μεγάλη οικονομική ανάπτυξη. Η Γουόλ Στριτ, όπως αποκαλείται το Χρηματιστήριο της πόλης, που εδρεύει στον ομώνυμο δρόμο, έγινε και πάλι παγκόσμια δύναμη. Παράλληλα σημειώθηκε σημαντική μείωση της εγκληματικότητας με τη φιλοσοφία της "μηδενικής ανοχής" του τότε Ρεπουμπλικανού Δημάρχου Ρούντι Τζουλιάνι.

21ος αιώνας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001, η Νέα Υόρκη επλήγη από τρομοκρατικό χτύπημα. Οι Δίδυμοι Πύργοι, το επονομαζόμενο Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου (World Trade Center), χτυπήθηκαν από δύο μεγάλα επιβατηγά αεροσκάφη. [52][55]Το αποτέλεσμα ήταν οι Πύργοι να καταρρεύσουν και να χάσουν τη ζωή τους συνολικά 3.000 άνθρωποι.

Πολιτισμός και αξιοθέατα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Νέα Υόρκη διαθέτει πολλά αξιοθέατα, μεταξύ των οποίων 500 γκαλερί τέχνης, 150 μουσεία, πάνω από 100 θέατρα, δεκάδες εμπορικά καταστήματα και 17.000 εστιατόρια. Η πόλη θεωρείται ως πολιτιστικό και καλλιτεχνικό κέντρο της Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ. Στο Μανχάταν βρίσκονται αποκλειστικά και μόνο πανύψηλοι ουρανοξύστες. Το 1902 χτίστηκε ο πρώτος ουρανοξύστης, ενώ κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 20ού αιώνα κατασκευάστηκαν ουρανοξύστες γοτθικού και Αρ Ντεκό ρυθμού, όπως το κτήριο της Chrysler το 1930, ενώ το 1931 κατασκευάστηκε το Empire State Building, ψηλότερο κτίριο στον κόσμο για πάνω από 40 χρόνια.

Αναμφίβολα το ορόσημο της Νέας Υόρκης είναι το άγαλμα της ελευθερίας, που το 1886 τοποθετήθηκε στο νησί της Ελευθερίας, νότια του Μανχάταν, ως δώρο της Γαλλικής Δημοκρατίας. Δημιουργός του ήταν ο γλύπτης Φρεντερίκ Μπαρτολντί (Frédéric Auguste Bartholdi). Άλλα αξιοθέατα είναι η γέφυρα του Μπρούκλιν, το Madison Square Garden, και ο τεράστιος σιδηροδρομικός σταθμός "Grand Central Terminal", κατασκευασμένος το 1903. Παγκοσμίου φήμης είναι επίσης τα μουσεία Γκούγκενχάιμ (Guggenheim), Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Νέα Υόρκη) και Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (ΜοΜΑ), αλλά υπάρχουν και δεκάδες άλλα αξιόλογα.

Μεταφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Νέα Υόρκη, έχει ένα ολοκληρωμένο, εκτεταμένο και αρκετά περίπλοκο σύστημα μεταφορών.

Σιδηροδρομικό δίκτυο

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συρμός από το Μετρό της Νέας Υόρκης.

Το Μετρό της Νέας Υόρκης (New York Subway), είναι το μεγαλύτερο σύστημα μετρό στον κόσμο, με 472 σταθμούς σε λειτουργία, το οποίο λειτουργεί σε 24ωρη βάση, διαθέτοντας 36 γραμμές. Με συνεχή λειτουργία από το 1904, είναι από τα παλαιότερα συστήματα μετρό παγκοσμίως. Αποτελεί το πιο πολυσύχναστο μετρό στο δυτικό ημισφαίριο, δεχόμενο περίπου 1.76 δισεκατομμύρια επιβάτες ετησίως. Ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός της Νέας Υόρκης, είναι ο Τερματικός Σταθμός Γκραντ Σέντραλ (Grand Central Terminal), ο οποίος είναι ταυτόχρονα ο μεγαλύτερος σιδηροδρομικός σταθμός στον κόσμο.[56]

Το ευρύτερο σιδηροδρομικό και προαστιακό δίκτυο της Νέας Υόρκης, είναι το μεγαλύτερο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι προαστιακοί σιδηρόδρομοι αποτελούνται από τους: Long Island Rail Road (Προαστιακός σιδηρόδρομος του Λονγκ Άιλαντ), Metro-North Railroad (Προαστιακός σιδηρόδρομος που συνδέει τα βόρεια προάστια της Νέας Υόρκης, με περιοχές στο Κονέκτικατ), και τον NJ Transit Rail Operations (Προαστιακός σιδηρόδρομος που συνδέει τη Νέα Υόρκη με την πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ).[57]

Λεωφορεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το σύστημα δημόσιων λεωφορείων της Νέας Υόρκης, λειτουργεί όλο το 24ωρο και αποτελεί το μεγαλύτερο στη Βόρεια Αμερική. Ο κεντρικός τερματικός σταθμός Port Authority Bus Terminal, με πάνω από 7.000 λεωφορεία και πάνω από 200.000 επιβάτες καθημερινά, αποτελεί τον πιο πολυσύχναστο σταθμό λεωφορείων στον κόσμο.[58]

Αεροπορική σύνδεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στιγμιότυπο από το Αεροδρόμιο Κέννεντι.

Αεροπορικά, η Νέα Υόρκη, έχει τον πιο πολυσύχναστο εναέριο χώρο στις Ηνωμένες Πολιτείες, και έναν από τους πιο πολυσύχναστους εναέριους χώρους στον κόσμο. Τα κύρια πιο πολυσύχναστα αεροδρόμια στην πόλη, είναι το Διεθνές Αεροδρόμιο Τζον Φ. Κέννεντι (το οποίο βρίσκεται στο νοτιοανατολικό μέρος του Κουίνς), το Διεθνές Αεροδρόμιο Νιόυαρκ Λίμπερτι (το οποίο βρίσκεται στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ), και το Αεροδρόμιο Λα Γκουάρντια (το οποίο βρίσκεται στο Κουίνς, κοντά στην Αστόρια).[59]

Το Διεθνές Αεροδρόμιο Τζον Φ. Κέννεντι (JFK), αποτελεί την πιο πολυσύχναστη διεθνής πύλη στις Ηνωμένες Πολιτείες από άποψη επιβατών, και επίσης αποτελεί από ένα από τα πιο πολυσύχναστα αεροδρόμια στις ΗΠΑ και στον κόσμο. Μαζί με το Διεθνές Αεροδρόμιο Νιούαρκ Λίμπερτι, αποτελούν από τις σημαντικότερες εναέριες αρτηρίες στη Βόρεια Αμερική.

Σημειώσεις

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ Μέσες μηνιαίες τιμές μεγίστων και ελαχίστων

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 Ανακτήθηκε στις 20  Μαΐου 2021.
  2. ↑ 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 4042011-5. Ανακτήθηκε στις 1  Ιουνίου 2021.
  3. ↑ www.history.com/topics/us-states/new-york.
  4. ↑ 4,0 4,1 United States Census Bureau: «2010 U.S. Gazetteer Files» (Αγγλικά) United States Census Bureau. Ουάσινγκτον. 2010. Ανακτήθηκε στις 9  Ιουλίου 2020.
  5. ↑ 5,0 5,1 it-ch.topographic-map.com/map-7krdn/New-York/?zoom=19&popup=40.71275%2C-74.00593.
  6. ↑ «Yearbook of Immigration Statistics: 2013 Lawful Permanent Residents Supplemental Table 2». U.S. Department of Homeland Security. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2014. 
  7. ↑ «Yearbook of Immigration Statistics: 2012 Supplemental Table 2». U.S. Department of Homeland Security. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2014. 
  8. ↑ «Yearbook of Immigration Statistics: 2011 Supplemental Table 2». U.S. Department of Homeland Security. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2014. 
  9. ↑ * «World's Largest Urban Areas [Ranked by Urban Area Population]». Rhett Butler. 2003–2006. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2011. 
  10. ↑ Bureau, US Census. «2020 Population and Housing State Data». The United States Census Bureau (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2021. 
  11. ↑ «Combined Metropolitan Areas (Tibet) (USA): Combined, Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas - Population Statistics, Charts and Map». citypopulation.de. Ανακτήθηκε στις 8 Απριλίου 2022. 
  12. ↑ «United Nations Visitors Centre». United Nations. 2011. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2011. 
  13. ↑ «GLOBAL POWER CITY INDEX 2009» (PDF). The Mori Memorial Foundation. Ανακτήθηκε στις 1 Ιουνίου 2012. 
  14. ↑ «Office of the Mayor Commission for the United Nations, Consular Corps and Protocol». The City of New York. 2012. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 5 Φεβρουαρίου 2012. 
  15. ↑ «Consulate General of Iceland New York Culture». Consulate General of Iceland New York. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2013. 
  16. ↑ «Consulate of Latvia in New York». Consulate of Latvia. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2013. 
  17. ↑ «Introduction to Chapter 14: New York City (NYC) Culture». The Weissman Center for International Business Baruch College/CUNY 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2013. 
  18. ↑ «New York, Culture Capital of the World, 1940–1965 / edited by Leonard Wallock ; essays by Dore Ashton ... [et al.]». NATIONAL LIBRARY OF AUSTRALIA. Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2013. 
  19. ↑ «Top 8 Cities by GDP: China vs. The U.S.». Business Insider, Inc. 31 Ιουλίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Φεβρουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 22 Ιουνίου 2014. 
    «PAL sets introductory fares to New York». Philippine Airlines. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαρτίου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014. 
  20. ↑ «New York City». A&E Television Networks, LLC. 
  21. ↑ «Boroughs of New York City». Ben Cahoon. 2002. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Φεβρουαρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2012. 
  22. ↑ «A 5-Borough Centennial Preface for Katharine Bement Davis Mini-History». The New York City Department of Correction. 1997. Ανακτήθηκε στις 26 Οκτωβρίου 2011. 
  23. ↑ «New York City Land Use». The City of New York. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 Μαρτίου 2014. Ανακτήθηκε στις 27 Μαρτίου 2014. 
  24. ↑ US-25S&-_lang=en County and City Data Book:2007 (U.S. Census Bureau), Table B-1, Area and Population Αρχειοθετήθηκε 2020-02-12 at Archive.is, Retrieved July 12, 2008.
  25. ↑ «Endangered Language Alliance». 2012. Ανακτήθηκε στις 7 Σεπτεμβρίου 2013. 
  26. ↑ «Linguistics- Say what?». The Economist. September 10, 2011. http://www.economist.com/node/21528592. Ανακτήθηκε στις October 24, 2013. 
  27. ↑ Roberts, Sam (April 28, 2010). «Listening to (and Saving) the World's Languages». The New York Times. http://www.nytimes.com/2010/04/29/nyregion/29lost.html?hpw. Ανακτήθηκε στις April 29, 2010. 
  28. ↑ Michael Howard Saul (December 10, 2013). «New York City Sees Record High Tourism in 2013». The Wall Street Journal. http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424052702304744304579250521791383050. Ανακτήθηκε στις January 23, 2014. 
  29. ↑ DL Cade (27 Δεκεμβρίου 2013). «Google Maps Out the Most Photographed Places in the World». PetaPixel. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2014. 
  30. ↑ DL Cade (13 Δεκεμβρίου 2013). «Most Instagrammed Locations and Cities of 2013 Revealed, as Well as Most-Liked Photo». PetaPixel. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2014. 
  31. ↑ Sean O'Neill (12 Ιουνίου 2011). «The 25 most photographed places on Earth». NBCNews.com. Ανακτήθηκε στις 17 Ιανουαρίου 2014. 
  32. ↑ «Big Apple History Arts and Entertainment The Crossroads of the World». Thirteen/WNET New York 2005 Educational Broadcasting Corporation. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Ιανουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 26 Απριλίου 2011. 
  33. ↑ «Times Square». Encyclopædia Britannica. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2011. 
  34. ↑ Joshua Pramis (Οκτωβρίου 2011). «World's Most-Visited Tourist Attractions No. 1: Times Square, New York City». American Express Publishing Corporation. Ανακτήθηκε στις 29 Μαρτίου 2012. 
  35. ↑ «The Most Jivin' Streetscapes in the World». Luigi Di Serio. 2010. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Σεπτεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2011. 
  36. ↑ «New York Architecture Images- Midtown Times Square». 2011 nyc-architecture. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 10 Μαΐου 2011. 
  37. ↑ «Buildings in New York City». Council on Tall Buildings and Urban Habitat. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2011. 
  38. ↑ John Glover (23 Νοεμβρίου 2014). «New York Boosts Lead on London as Leading Finance Center». Bloomberg L.P. Ανακτήθηκε στις 23 Νοεμβρίου 2014. 
  39. ↑ «UBS may move US investment bank to NYC». e-Eighteen.com Ltd. 10 Ιουνίου 2011. Ανακτήθηκε στις 4 Φεβρουαρίου 2013. 
  40. ↑ Richard Florida (3 Μαρτίου 2015). «Sorry, London: New York Is the World's Most Economically Powerful City». The Atlantic Monthly Group. Ανακτήθηκε στις 16 Μαρτίου 2015. Our new ranking puts the Big Apple firmly on top. 
  41. ↑ «The Global Financial Centres Index 16» (PDF). Long Finance. Σεπτεμβρίου 2014. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 3 Σεπτεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014. 
  42. ↑ «Academic Ranking of World Universities 2014». ShanghaiRanking Consultancy. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Ιανουαρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014. 
  43. ↑ «Academic Ranking of World Universities 2014». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2015-01-19. https://web.archive.org/web/20150119210953/http://www.shanghairanking.com/ARWU2014.html. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014. 
  44. ↑ https://books.google.gr/books?id=QR69izwr9dcC&q=river+walk+bergen+point&pg=PA51&redir_esc=y
  45. ↑ Holloway, Marguerite. "Urban tactics; I'll Take Mannahatta", The New York Times, May 16, 2004, accessed June 30, 2009. "He could envision what Henry Hudson saw in 1609 as he sailed along Mannahatta, which in the Lenape dialect most likely meant island of many hills."
  46. ↑ New York City Administrative Code Section 2-202 Division into boroughs and boundaries thereof – Division Into Boroughs And Boundaries Thereof., Lawyer Research Center. "The borough of Manhattan shall consist of the territory known as New York county, which shall contain all that part of the city and state, including that portion of land commonly known as Marble Hill and included within the county of New York and borough of Manhattan for all purposes pursuant to chapter nine hundred thirty-nine of the laws of nineteen hundred eighty-four and further including the islands called Manhattan Island, Governor's Island, Bedloe's Island, Ellis Island, Franklin D. Roosevelt Island, Randall's Island and Oyster Island...". Αρχειοθέτηση 28/8/2008. Νεότερη Ανάκτηση 1/2/2018.
  47. ↑ [1] Belvedere Castle at NYC Parks
  48. ↑ «NowData - NOAA Online Weather Data». National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2016. 
  49. ↑ «Station Name: NY NEW YORK CNTRL PK TWR». National Oceanic and Atmospheric Administration. Ανακτήθηκε στις 13 Μαρτίου 2014. 
  50. ↑ «New York Central Park, NY Climate Normals 1961−1990». NOAA. 
  51. ↑ 51,0 51,1 51,2 51,3 «History of New York State». History. 
  52. ↑ 52,0 52,1 52,2 «History of New York City». History. 
  53. ↑ 53,0 53,1 «New York City (place)». Encyclopedia Britannica. 
  54. ↑ Levinson, Marc (2016). The Box: How the Shipping Container Made the World Smaller and the World Economy Bigger. Princeton University Press. σελ. 2. ISBN 978-0-691-17081-7. 
  55. ↑ «September 11 attacks». Encyclopedia Britannica. 
  56. ↑ http://web.mta.info/nyct/facts/ridership/ridership_sub_annual.htm
  57. ↑ https://new.mta.info/
  58. ↑ https://web.archive.org/web/20090222025919/http://www.panynj.gov/AboutthePortAuthority/PressCenter/PressReleases/PressRelease/index.php?id=1154
  59. ↑ https://web.archive.org/web/20170525172312/http://www.panynj.gov/airports/pdf-traffic/ATR2016.pdf

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]


Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νέα_Υόρκη&oldid=10826194"